نقش کلیه در سلامتی بدن چیست ؟
فهرستآیا سلامت کلیه ها مهم است ؟
روز جهانی کلیه هر ساله در 10 مارس برگزار میشود و به منظور افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت کلیه و اهمیت حفظ سلامت آنها است. کلیه‌ها قسمت مهمی از سیستم ادراری بدن هستند و مسئول فیلتره کردن خون و حذف مواد زائد و زیان آور از بدن مانند فسفات، اوره و اندوتوکسین‌ها، هستند. حفظ سلامت کلیه‌ها می‌تواند از بروز بیماری‌های جدی مانند نارسایی کلیوی جلوگیری کند و برای حفظ سلامت کلیه‌ها نکاتی نظیر مصرف آب کافی، محدود کردن مصرف نمک، نهایتاً رژیم غذایی سالم، محافظت از کلیه‌ها در مقابل ضربه و آلودگی به کلیه مهم می‌باشد.
هر ساله به مناسبت روز جهانی کلیه، سازمان بهداشت جهانی و سازمان کلیه بین‌الملل برنامه‌ها و فعالیت‌هایی را برای افزایش آگاهی عمومی و ترویج سلامت کلیه ها جهت پیشگیری و مبارزه با بیماری های کلیوی اجرا میکنند. برای مثال کمپین های آموزشی، همایش ها، کنفرانس ها و رویدادهای مختلف به مناسبت این روز برگزار میشود.
اهداف این روز عبارتند از آگاهسازی جامعه درباره اهمیت کلیه و نحوه حفظ سلامت آن، ترویج اهمیت زندگی سالم و مبارزه با فرضیات اشتباه مردم درباره کلیه ها و بیماری های کلیوی. همچنین این روز به منظور جمع آوری کمک های مالی برای افراد مبتلا به بیماری های کلیوی و تحقیقات پزشکی نیز اقداماتی انجام می‌دهد.
همچنین باید توجه داشت که بیماری های کلیوی یکی از مهمترین مشکلات سلامت عمومی جهان است و تاثیرات جدی بر طبیعت اجتماعی و اقتصادی دارند. از این رو آگاهی و پیشگیری از بیماری‌های کلیوی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
سلامت کلیه ها موجب سلامت کل بدن می شود و نباید فراموش کرد که این اعضای حیاتی وضع مناسب را نیز دارند. بنابراین برنامه‌ریزی برای حفظ و بهبود سلامت کلیه‌ها بسیار اهمیت دارد.
روز جهانی کلیه به عنوان یک فرصت برای افزایش آگاهی از اهمیت حفظ سلامت کلیه ها و پیشگیری از بیماری های کلیوی برنامه‌ریزی شده است و همه باید در این دستاورد مشارکت داشته باشند تا سلامت عمومی بهبود یابد.
نارسایی کلیه یعنی چه ؟
نارسایی کلیه به وضعیتی گفته میشود که کلیه‌ها نتوانایی در تصفیه خون و حفظ تعادل مواد شیمیایی در بدن داشته باشند. این وضعیت ممکن است ناشی از آسیب ناخواسته به کلیه‌ها (مثلا بر اثر عفونت‌ها، ضربه، سنگ کلیه و غیره) یا اختلال عملکرد طبیعی کلیه‌ها (مثلا در اثر بلوغ بیش از حد، دیابت، فشار خون بالا و مصرف بی‌رویه داروهای مضر) باشد.
خطرات نارسایی کلیه عبارت‌اند از:
1. انتقال موثر مواد ضایع و سموم از بدن: کلیه‌ها مسئول تصفیه خون و حذف فرسایش‌های ضایع شده از سلول‌ها و سموم از بدن هستند. نارسایی کلیه موجب انباشت سموم در بدن میشود که باعث مشکلات جدی مانند معلولیت و حتی مرگ میشود.
2. نقص در تنظیم فشار خون: کلیه‌ها نقش مهمی در تنظیم فشار خون دارند. در نارسایی کلیه، قدرت کلیه‌ها در تنظیم فشار خون کاهش می‌یابد و می‌تواند به فشار خون بالا منجر شود که عوارض جدی از جمله آسیب به قلب، مغز و شرایط اورژانسی مانند سکته قلبی یا مغزی ایجاد کند.
3. عدم تولید هورمون‌های ضروری: کلیه‌ها نقش مهمی در تولید هورمون‌هایی مثل هورمون‌های جهت تنظیم فشار خون (رنین، آلدوسترون و ...) و هورمون‌های جهت تولید خون (اپو، D3 و ...) دارند. ناتوانی کلیه در تولید این هورمون‌ها موجب ایجاد مشکلات جدی در بدن میشود.
تشخیص نارسایی کلیه از طریق تست‌های خون و ادرار، سونوگرافی، سیستوسکوپی، بیوپسی کلیه و غیره امکان پذیر است. درمان نارسایی کلیه بستگی به میزان آسیب و علت مرض دارد. افراد مبتلا به نارسایی کلیه باید تحت نظر پزشک متخصص کلیه قرار گیرند و راهکارهای درمانی مناسب برای حالت خود را پیگیری کنند. از جمله روش‌های درمانی نارسایی کلیه می‌توان به دیالیز (هم فیلتراسیون خونی و هم دیالیز شکافی)، پیوند کلیه، تنظیم رژیم غذایی و مصرف داروهای خاص اشاره کرد. این بیماری اگر به موقع تشخیص و درمان نشود با عوارض جدی و حتی مرگ زودرس همراه خواهد بود، بنابراین افرادی که به علایم نارسایی کلیه مبتلا هستند، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرده و برنامه‌درمانی مناسب را شروع کنند.
سنگ کلیه چیست و چه نشانه هایی دارد ؟
سنگ کلیه یک مشکل شایع در سیستم ادراری است که ممکن است در هر سنی اتفاق بیافتد اما بیشتر در افراد بالای 30 سال اتفاق می افتد. این مشکل ممکن است باعث درد و عفونت در منطقه کلیه شود و در برخی موارد نیازمند بستری در بیمارستان باشد. علایم و نشانه های سنگ کلیه شامل درد شدید در ناحیه پشتی آن قرار گرفته، درد در زمان ادرار کردن، ادرار با خون، ادرار با بوی نامطبوع، تب، تهوع و استفراغ و تغییرات در رنگ ادرار می شود.
سنگ کلیه در واقع توده های سخت کریستالی است که در داخل کلیه تشکیل می شوند و می توانند به علت تغییرات در ترکیبات موجود در ادرار ایجاد شوند. عوامل خطر ابتلا به سنگ کلیه شامل عوامل ژنتیکی، بیماری های مزمن مانند دیابت و فشارخون بالا، خوردن مواد غذایی غنی از نمک و پروتئین، نادرفع کردن ادرار و نقص ژنتیکی ادرار است.
برای تشخیص سنگ کلیه، پزشک ممکن است از ام آر آی، سونوگرافی و آزمایش ادرار استفاده کند. درمان سنگ کلیه بستگی به اندازه و نوع سنگ دارد اما معمولا شامل مصرف آب بیشتر، داروها برای کاهش درد و تسکین التهاب، لیتوتریپسی (شکستن سنگ کلیه با امواج صوتی) و در موارد خاص جراحی است.
برای پیشگیری از بروز سنگ کلیه، مهم است که مقدار کافی آب مصرف شود، مواد غذایی با سدیم و پروتئین کمتر مصرف شود، ورزش منظم داشته شود و از موادی مانند سیگار و الکل خودداری شود. همچنین، مصرف مواد غذایی حامل کلسیم را هم با توجه به نیاز بدن مدیریت کنید.
در نهایت، اگر علائم سنگ کلیه را تجربه می کنید، باید به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید و از ایجاد مشکلات جدی در سلامت خود جلوگیری کنید.
