ملاسما چیست و چه کسانی در معرض ابتلا به آن هستند؟

ملاسما چیست ؟

ملاسما یک اختلال پوستی شایع است که با تغییر رنگ پوست مشخص می‌شود و معمولاً به صورت لکه‌های قهوه‌ای یا خاکستری بر روی پوست صورت، به ویژه در نواحی پیشانی، گونه‌ها، لب‌ها و چانه ظاهر می‌شود. این وضعیت بیشتر در زنان دیده می‌شود و به دلیل تغییرات هورمونی، اشعه ماورای بنفش (UV) و عوامل ژنتیکی بروز می‌کند. در ادامه، به بررسی علل، علائم و گروه‌های در معرض خطر این بیماری می‌پردازیم.

علل ملاسما

ملاسما به دلیل تولید بیش از حد ملانین (رنگدانه‌ای که به پوست رنگ می‌دهد) در پوست ایجاد می‌شود. این افزایش تولید ملانین معمولاً به دلیل عوامل زیر رخ می‌دهد:

1. تغییرات هورمونی: ملاسما معمولاً در دوران بارداری، در نتیجه مصرف قرص‌های ضد بارداری یا در دوران یائسگی بروز می‌کند. این تغییرات هورمونی می‌تواند تولید ملانین را تحریک کند.

2. نور خورشید: قرار گرفتن در معرض نور خورشید یکی از عوامل اصلی بروز ملاسما است. اشعه ماورای بنفش موجب تحریک تولید ملانین می‌شود و در افرادی که پوست تیره‌ تری دارند، این واکنش شدیدتر است.

3. ژنتیک: تاریخچه خانوادگی نیز می‌تواند در بروز ملاسما نقش داشته باشد. اگر اعضای خانواده شما به این اختلال مبتلا باشند، احتمال ابتلای شما نیز افزایش می‌یابد.

4. استرس: استرس‌های روانی و جسمی ممکن است به تغییرات هورمونی منجر شوند و در نتیجه بر روی پوست تأثیر بگذارند.

5. محصولات مراقبت از پوست: برخی از محصولات مراقبت از پوست و آرایشی ممکن است باعث تحریک پوست و بروز ملاسما شوند.

گروه‌های در معرض خطر

ملاسما به طور عمده زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، به ویژه افرادی که در سنین باروری هستند. با این حال، برخی از عوامل می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند:

1. زنان باردار: تغییرات هورمونی شدید در دوران بارداری می‌تواند به بروز ملاسما منجر شود. این بیماری به نام "ماسک بارداری" نیز شناخته می‌شود.

2. افراد با پوست تیره: افرادی که پوست تیره‌ تری دارند، بیشتر در معرض ابتلا به ملاسما هستند. این به دلیل افزایش تولید ملانین در پوست تیره‌ تر است.

3. افراد با تاریخچه خانوادگی: اگر در خانواده شما افرادی به ملاسما مبتلا شده‌اند، احتمال ابتلای شما نیز افزایش می‌یابد.

4. زنان مبتلا به بیماری‌های هورمونی: افرادی که به اختلالات هورمونی مانند PCOS (سندرم تخمدان پلی‌کیستیک) مبتلا هستند، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به ملاسما قرار گیرند.

5. افراد در معرض اشعه UV: افرادی که به طور مکرر در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند، به ویژه بدون استفاده از کرم‌های ضد آفتاب، در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به ملاسما هستند.

علائم ملاسما

علائم ملاسما معمولاً به صورت لکه‌های قهوه‌ای یا خاکستری بر روی پوست صورت ظاهر می‌شود. این لکه‌ها معمولاً بی‌خطرند، اما ممکن است از نظر زیبایی آزاردهنده باشند. ملاسما معمولاً بر روی نواحی زیر ظاهر می‌شود:

- پیشانی
- گونه‌ها
- لب‌ها
- چانه
- ناحیه بینی

درمان ملاسما

درمان ملاسما می‌تواند چالش‌برانگیز باشد و معمولاً شامل ترکیبی از روش‌های مختلف است. برخی از روش‌های درمانی شامل:

1. کرم‌های ضد آفتاب: استفاده از کرم‌های ضد آفتاب با SPF بالا می‌تواند از تشدید ملاسما جلوگیری کند. این کرم‌ها باید به صورت روزانه استفاده شوند.

2. کرم‌های روشن‌کننده: کرم‌های حاوی هیدروکینون، اسید گلیکولیک و سایر ترکیبات روشن‌کننده می‌توانند به کاهش لکه‌های تیره کمک کنند.

3. درمان‌های لیزری: در برخی موارد، درمان‌های لیزری می‌توانند به کاهش ملاسما کمک کنند. این روش‌ها معمولاً تحت نظارت پزشک متخصص انجام می‌شوند.

4. میکرودرم ابریژن: این روش به لایه‌برداری پوست کمک می‌کند و می‌تواند به بهبود ظاهر ملاسما کمک کند.

5. درمان‌های هورمونی: در برخی موارد، تغییرات هورمونی ممکن است به کاهش ملاسما کمک کنند.

ملاسما یک اختلال پوستی شایع است که بیشتر بر روی صورت ظاهر می‌شود و با تغییرات هورمونی، نور خورشید و عوامل ژنتیکی مرتبط است. زنان باردار و افرادی که پوست تیره‌تری دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. اگرچه ملاسما معمولاً بی‌خطر است، اما می‌تواند از نظر زیبایی آزاردهنده باشد. استفاده از کرم‌های ضد آفتاب و مشاوره با پزشک متخصص می‌تواند به مدیریت و کاهش علائم این اختلال کمک کند.